Oποιαδήποτε ουσία ,την οποία χαρακτηρίζει ο οργανισμός ως  ξένη, μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.  Αντίθετα, μια αλλεργική αντίδραση στο δέρμα είναι πιο απίθανη όταν τα συστατικά των καλλυντικών μοιάζουν περισσότερο με ουσίες που είναι εγγενείς στο οργανισμό. Οι επιδημιολογικές έρευνες έχουν δείξει ξεκάθαρα ποια συστατικά στα καλλυντικά προϊόντα προκαλούν συχνότερα αλλεργίες και ποια είναι συμβατά με το δέρμα. Ιατρικά εγχειρίδια και ακαδημαϊκά άρθρα για τη δερματολογία αναφέρουν ότι τα αρώματα και τα χημικά συντηρητικά είναι από τα χειρότερα αλλεργιογόνα και δυστυχώς οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες ουσίες στα καλλυντικά.  Ακόμη και όταν το δέρμα μας φαίνεται ότι ανέχεται ένα προϊόν με άρωμα και χημικά συντηρητικά, η αλλεργική διαδικασία (η λεγόμενη φάση ευαισθητοποίησης) μπορεί να έχει ήδη ξεκινήσει στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η φάση ευαισθητοποίησης , δηλ ο χρόνος που χρειάζεται το σώμα για να αντιδράσει σε ένα αλλεργιογόνο με αλλεργική αντίδραση, μπορεί να διαρκέσει μέρες, εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια.

Το δερματολογικό περιοδικό «Der Hautarzt» (The Skin Doctor) δημοσίευσε ένα άρθρο το 2003 με τίτλο «Kontaktsensibilisierungen auf Externa» (Ευαισθητοποίηση επαφής σε εξωτερικούς παράγοντες) από τους συγγραφείς Δρ. SM Erdmann και Dr. HF Merk από την δερματολογική κλινική  του Πανεπιστημίου του Άαχεν.

 Ακολουθούν ορισμένες σημαντικές παραπομπές από το άρθρο:

«Ειδικά τα προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας, λόγω της συχνής χρήσης και της ευρείας κατανάλωσης τους, αποτελούν μεγάλη αιτία ευαισθητοποίησης. Τα αρώματα και τα συντηρητικά, ειδικά σε καλλυντικά προϊόντα, αποτελούν κοινό έναυσμα για αλλεργίες εξ επαφής παγκοσμίως».
«Πρέπει να καταγραφεί ότι μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί κανένα μικροβιολογικά ικανοποιητικό συντηρητικό που να είναι εγγυημένο ότι δεν θα προκαλέσει διαδικασία ευαισθητοποίησης (ούτε για τοπικά δερματικά ούτε για καλλυντικά προϊόντα).» 
(Τοπικά δερματικά = ιατρικές συνταγές για την  ταχεία θεραπεία του δέρματος)

Ποια είναι τα πιο κοινά συντηρητικά που εντοπίζει το INCI και τα οποία συναντά κανείς στα καλλυντικά;

 

Methylparaben, ethylparaben, Butylparaben, Propylparaben, Sodium Benzoate, Potassium Sorbate, Triclosan, Imidazolidinyl Urea, Diazolidinyl Urea, Chlorhexidin, Methylisothiazolinon, Dibromodicyanobutan, Sorbic Acid, Benzoic Acid, DMDM Hydantoin, Polyaminopropyl Biguanide, Phenoxyethanol, Chlormethylisothiazolinon, 2-Bromo-2-Nitropropane-1,3-Diol (Bronopol), Quaternium 15, Iodpropinylbutylcarbamat.

 

Οταν πρόκειται για πρόκληση  αλλεργίας, δεν έχει σημασία αν η ουσία προέρχεται από τη φύση ή όχι. Αυτό που είναι πολύ πιο σημαντικό είναι εάν το ανοσοποιητικό σύστημα θεωρεί ή όχι την ουσία ξένη ή εγγενή στο σώμα.

Απαιτείται όμως ιδιαίτερη προσπάθεια στην έρευνα ώστε τα προϊόντα να μυρίζουν καλά ή ουδέτερα χωρίς τη χρήση αρώματος και να είναι ανθεκτικά χωρίς τη χρήση συντηρητικών. Η ερευνητική ομάδα του Dr. Baumann SkinIdent πέτυχε όχι μόνο οι κρέμες αλλά και τα λιποσώματα να μυρίζουν καλά χωρίς να προσθέτουν άρωμα και να έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής χωρίς χημικά συντηρητικά.

Λάβετε υπόψη ότι στην αξιολόγηση της συμβατότητας των καλλυντικών προϊόντων εξαρτάται από κάθε μεμονωμένο συστατικό , επειδή ένα προϊόν μπορεί να είναι ασυμβίβαστο εάν περιέχει έστω και ένα μόνο αλλεργιογόνο συστατικό.

Πολλά προϊόντα διαφημίζονται ως «δερματολογικά ελεγμένα» και «υποαλλεργικά» παρόλο που τα προϊόντα περιέχουν χημικά συντηρητικά και δεν έχουν ελεγχθεί για αλλεργίες! Εξάλλου, δεν αρκεί ένα μόνο τεστ για να διαπιστωθεί εάν προκαλείται ή όχι ευαισθητοποίηση από ένα προϊόν και τα συστατικά του, καθώς πρέπει να γίνουν πολλές επαναλαμβανόμενες δοκιμές σε μήνες και χρόνια.>

Το δέρμα  έχει έκταση   περίπου 1,75 m 2 και είναι το μεγαλύτερο «ανοσοποιητικό όργανο» του σώματος. Στην επιδερμίδα βρίσκουμε κερατινοκύτταρα και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται κύτταρα Langerhans. Στο χόριο υπάρχουν λεμφοκύτταρα, μαστοκύτταρα (μαστοκύτταρα), μονοκύτταρα και μακροφάγα. Η <δουλειά> του ανοσοποιητικού συστήματος είναι να αναγνωρίζει και να επιτίθεται σε ξένα σώματα για να προστατεύει την ακεραιότητα και την ατομικότητα του οργανισμού.

Εάν ο φυσικός φραγμός του δέρματος (κεράτινη στιβάδα) παραβιαστεί από ξένα αλλεργιογόνα, αυτά έρχονται σε επαφή με τα κύτταρα του ανοσοποιητικού της επιδερμίδας, τα κύτταρα Langerhans . Αυτά χρησιμοποιούν τα δενδριτικά εξαρτήματά τους για να σχηματίσουν ένα δίκτυο στην επιδερμίδα, να προσλάβουν τα αντιγόνα ή τα αλλεργιογόνα και να τα επεξεργαστούν. Στη συνέχεια, τα κύτταρα Langerhans παρουσιάζουν το επεξεργασμένο αντιγόνο στα λεμφοκύτταρα που τα κάνει να ενεργοποιούνται και να πολλαπλασιάζονται. Ως εκ τούτου, τα κύτταρα Langerhans είναι επίσης γνωστά ως «κύτταρα που αναπτύσσουν αντιγόνο». Στη συνέχεια, τα λεμφοκύτταρα μεταναστεύουν στην περιοχή όπου τα αντιγόνα έχουν εισβάλει και απελευθερώνουν φλεγμονώδεις ουσίες, οπότε είναι ορατά τα τυπικά σημάδια φλεγμονής στο δέρμα. (Παράδειγμα: αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής).

Η ανοσολογική άμυνα έναντι των παθογόνων είναι απαραίτητη για την επιβίωση του οργανισμού. Οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας με τη μορφή αλλεργιών βλάπτουν σημαντικά τον οργανισμό και τα σχετικά όργανα. «Περίπου το 80% όλων των αλλεργιών συμβαίνουν στο δέρμα και στους γύρω βλεννογόνους». «Το έκζεμα είναι η πιο κοινή δερματοπάθεια, με επιπολασμό 20% παγκοσμίως». 

Η διαδικασία της ευαισθητοποίησης διαρκεί τουλάχιστον 5 ημέρες και πιο συχνά εβδομάδες, μήνες, χρόνια ή και δεκαετίες.. Εάν έχετε άμεση αλλεργική αντίδραση σε μια ουσία σημαίνει ότι είχατε προηγουμένως επαφή με αυτήν την ουσία και έχει ήδη συμβεί η  διαδικασία ευαισθητοποίησης.

 Η φάση της ευαισθητοποίησης:

Τα απτένια είναι μικρά μόρια (ξένα, χαμηλού μοριακού βάρους μόρια όπως συντηρητικά, αρώματα κ.λπ που προκαλούν μια ανοσολογική απόκριση μόνο όταν συνδέονται με έναν μεγάλο φορέα όπως μια πρωτεΐνη. Τα απτένια έχουν χρησιμοποιηθεί για τη μελέτη της αλλεργικής δερματίτιδας εξ επαφής (ACD) και των μηχανισμών της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (IBD) για την πρόκληση αυτοάνοσων αποκρίσεων Αυτά προσκολλώνται σε φορείς στο δέρμα, όπως μόρια πρωτεΐνης, για να γίνουν πλήρη αντιγόνα. Αυτά τα αντιγόνα προσλαμβάνονται από τα κύτταρα Langerhans , υποβάλλονται δε  σε επεξεργασία και παρουσιάζονται (παρουσίαση αντιγόνου) στα Τ-λεμφοκύτταρα (ειδικά ανοσοκύτταρα). Τα κύτταρα Langerhans απελευθερώνουν επίσης το χημικό στοιχείο (κυτοκίνη) Ιντερλευκίνη-1 που ενεργοποιεί τον πολλαπλασιασμό των Τ-λεμφοκυττάρων στους περιφερειακούς λεμφαδένες. Αυτά τα ειδικά ευαισθητοποιημένα λεμφοκύτταρα φτάνουν στο δέρμα και στο υπόλοιπο σώμα και  έτσι  η εξέλιξη της ευαισθητοποίησης  προκαλείται  σε ολόκληρο τον οργανισμό. Η ευαισθητοποίηση παραμένει κανονικά σε όλη μας τη ζωή!

Η φάση ευαισθητοποίησης (σύμφωνα με το «Dermatology» του Dr. Jung) εξαρτάται από:

  • Τη διάρκεια και την ένταση της επαφής με το αλλεργιογόνο
  • Την ευαισθητοποιητική δύναμη του αλλεργιογόνου
  • Τη λειτουργία φραγμού του δέρματος
  • Τη γενετική προδιάθεση

Στη συνέχεια ξεκινά η φάση ενεργοποίησης :

Σε αυτή τη φάση ο οργανισμός είναι ήδη ευαισθητοποιημένος, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις δερματικών αλλεργιών. Αυτά γίνονται αισθητά μόνο όταν ο ευαισθητοποιημένος οργανισμός έρχεται σε επαφή με το ίδιο αντιγόνο στο οποίο ευαισθητοποιήθηκε. Η συγκέντρωση των αλλεργιογόνων δεν παίζει κανένα ρόλο σε αυτό. Ακόμη και οι μικρότερες ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση. Κατά την  νέα επαφή μεταξύ των ευαισθητοποιημένων Τ-λεμφοκυττάρων και του αλλεργιογόνου (το οποίο προηγουμένως ξεκίνησε την ευαισθητοποίηση) αποβάλλονται λεμφοκίνες (οι οποίες είναι χημικοί αγγελιοφόροι).  Οι λεμφοκίνες προσελκύουν τα μονοπύρηνα φαγοκύτταρα (μακροφάγα) με σκοπό την εξάλειψη του αλλεργιογόνου. Κατόπιν από  τα φλεγμονώδη κύτταρα εκκρίνεται μια αποκαλούμενη μεσολαβητική ουσία που οδηγεί στην κλινική φλεγμονή.

Κλινική εικόνα οξείας δερματίτιδας εξ επαφής
Όλες οι ενδείξεις ενεργού φλεγμονής είναι ορατές: ερυθρότητα, πρήξιμο, φουσκάλες που σκάνε και κλαίνε, στεγνώνουν, σχηματίζουν κρούστα και πέφτουν ως νιφάδες. Υπάρχει έντονη φαγούρα.

Κλινική εικόνα χρόνιου εκζέματος επαφής
Τραχιά πάχυνση (λειχηνοποίηση) του δέρματος, κάλοι (υπερκεράτωση) και βαθιές ρωγμές στο δέρμα χαρακτηρίζουν αυτή την κατάσταση.

Το φαινόμενο κατανομής
Εάν δεν αντιμετωπιστούν τα αλλεργιογόνα, η φλεγμονή μπορεί να εξαπλωθεί από την περιοχή αντίδρασης σε υγιείς γύρω περιοχές και σε άλλες περιοχές που έρχονται σε επαφή. Σε ακραίες περιπτώσεις ολόκληρη η επιφάνεια του σώματος μπορεί να γίνει φλεγμονή (ερυθροδερμία).

                          ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ DR BAUMANN

  • Τα προϊόντα να αποτελούνται από όσο το δυνατόν περισσότερα συστατικά που είναι εγγενή ή ενδημικά του δέρματος.
  • Όλες οι άλλες ξένες ουσίες που χρησιμοποιούνται ως συστατικά είναι πολύ συμβατές σύμφωνα με την δερματολογική ταξινόμηση.INCI
  • Δεν πρέπει να περιλαμβάνονται οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες πρόκλησης αλλεργίας, όπως αρώματα και συντηρητικά κ.λπ.
  • Πρακτική υλοποίηση: Τα προϊόντα DR BAUMANNSKINIDENT αποτελούνται αποκλειστικά από συστατικά και βιταμίνες που είναι εγγενείς ή ενδημικές του δέρματος και έτσι υπό φυσιολογικές συνθήκες το ανοσοποιητικό σύστημα δεν δρα ενάντια στον οργανισμό.

.